Minister Rozwoju i Finansów 13 stycznia 2017 r. wydał interpretację ogólną o sygn. PT1.8101.13.2016.KSB.680, w której wskazał na możliwość zastosowania stawki VAT obniżonej 8% dla świadczenia usług związanych z organizacją rejsów dla wędkarzy lub nurków przez podmioty działające w sferze turystyki sportowo-rekreacyjnej.

Preferencyjną stawkę VAT można stosować wyłącznie w zakresie usług wstępu na rejsy:

1. wędkarskie, podczas których – oprócz dostarczenia wędkarzy na łowisko oraz możliwości łowienia ryb – świadczone są również dodatkowe usługi, takie jak np.: zapewnienie posiłków i napojów (bezalkoholowych) oraz miejsca do spania – w przypadku połowów dłuższych niż jednodniowe, udostępnienie pojemników do przechowywania złowionych ryb, wynajem sprzętu wędkarskiego, patroszenie, filetowanie, przechowywanie złowionych ryb, lub

2. nurkowe, w ramach których – oprócz dostarczenia nurków na wybraną część akwenu – zapewnia się np. posiłki i napoje (bezalkoholowe) oraz miejsca do spania – w przypadku wypraw dłuższych niż jednodniowe, pomoc załogi w obsłudze sprzętu do nurkowania, ładowanie butli,

pod warunkiem, iż dodatkowe świadczenia zapewnione są w cenie usługi i normalnie (typowo) wchodzą w zakres tego rodzaju usług.

Zagadnienie sposobu opodatkowania tego rodzaju usług budziło wiele wątpliwości interpretacyjnych. W praktyce zdarzało się, iż podmioty świadczące przedmiotowe usługi często stosowały obniżoną stawkę VAT, klasyfikując usługę w PKWiU 50.10.1 jako „Transport morski i przybrzeżny pasażerski, włączając żeglugę bliskiego zasięgu”. Dotychczas organy podatkowe wskazywały, iż organizację wypraw w celu połowu ryb/nurkowania należy traktować kompleksowo, a usługa transportu osób do miejsca gdzie będzie uprawiane wędkowanie/nurkowanie, stanowi jedynie usługę pomocniczą, która jest środkiem do realizacji usługi zasadniczej, jaką jest umożliwienie wędkowania (lub nurkowania). Tym samym organy podatkowe uznawały, iż takie usługi nie wpisują się w PKWiU 50.10.1 i powinny być opodatkowane podstawową stawką VAT 23 %, zgodnie z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ust. 1 ustawy o VAT, pomijając możliwość zastosowania stawki VAT na mocy innej podstawy prawnej (poz. 186 załącznika nr 3 do ustawy o VAT – bez względu na symbol PKWiU – „Pozostałe usługi związane z rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu).

Wydaje się, iż przełomowym w tym zakresie okazał się wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 września 2016 r. o sygn. I FSK 2115/15 (dalej: Wyrok NSA), w którym NSA wskazał, iż przedmiotowe usługi są usługą kompleksową i potencjalnie istnieje możliwość zastosowania preferencyjnej stawki VAT na podstawie poz. 186 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.

W kontekście kompleksowości usługi orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stanowi, że świadczenie kompleksowe występuje wówczas, gdy dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są na tyle ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Dodatkowo należy podkreślić, że TSUE w swoich orzeczeniach wskazuje również, że analizując charakter świadczenia złożonego, dla oceny świadczenia wiodącego zasadne pozostaje zbadanie oczekiwań klienta jako przeciętnego konsumenta pod kątem jego oczekiwań od dostawcy usługi.

W oparciu o orzecznictwo TSUE w zakresie usługi kompleksowej, sąd w Wyroku NSA  podkreślił, iż w przypadku rejsów wędkarskich zasadniczym celem nie był transport klienta w określone miejsce na morzu, lecz rekreacja podczas łowienia ryb. Okoliczność, że łowienie ryb na morzu wiąże się z koniecznością dotarcia na łowisko, nie czyni jeszcze z takiej usługi usługi transportowej, w której istotą jest samo dotarcie do z góry określonego miejsca. Zasadniczym bowiem celem osób, które zdecydowały się na rejs nie było przetransportowanie ich z jednego miejsca na drugie, lecz kompleksowa usługa rekreacji rozumiana jako sposób spędzenia czasu na morzu.

Niewątpliwie konsekwencją występujących dotychczas wątpliwości interpretacyjnych jest wydana przez Ministra Rozwoju i Finansów interpretacja ogólna przyznająca możliwość zastosowania preferencyjnej stawki VAT w przypadku organizacji rejsów wędkarskich i nurkowych. W tym zakresie należny podkreślić, iż podatnik, który zastosuje się do interpretacji ogólnej będzie objęty ochroną prawną wyłącznie gdy jego sytuacja jest adekwatna do przedstawionej w interpretacji ogólnej. Mając na uwadze powyższe, w pierwszej kolejności przedsiębiorcy świadczący usługi w ww. zakresie powinni dokonać wnikliwej analizy, czy świadczone usługi w pełni wpisują się w zakres ujęty w interpretacji ogólnej, w przeciwnym wypadku w celu minimalizacji ryzyk prawnopodatkowych należałoby rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

Anna Lewińska, doradca podatkowy w Deloitte Doradztwo Podatkowe Tokarski i Wspólnicy sp.k.

Podatki i prawo w branży morskiej i stoczniowej – sprawdź jak możemy Ci pomóc.

Najważniejsze informacje o zmianach w prawie podatkowym – zapisz się na newsletter Alerty podatkowe.